پیشگفتار کتاب حاضر، مستندی است از شرح حالات، کرامات، تحصیلات، مبارزات و در یک کلام، سرگذشت انسانی است که با مجاهدت و مبارزه با نفس و ایثار، چند صباحی در این دنیای خاکی زیسته و از خود اثر نیک بجای گذاشته و نهایتاً به سفر ابدی رفت. شاید بتوان شخصیتِ موضوع کتاب را مصداقی از […]
پیشگفتار
کتاب حاضر، مستندی است از شرح حالات، کرامات، تحصیلات، مبارزات و در یک کلام، سرگذشت انسانی است که با مجاهدت و مبارزه با نفس و ایثار، چند صباحی در این دنیای خاکی زیسته و از خود اثر نیک بجای گذاشته و نهایتاً به سفر ابدی رفت. شاید بتوان شخصیتِ موضوع کتاب را مصداقی از سروده شاعر معاصر، مرحوم سهراب سپهری دانست که میگوید:
زندگی صحنه زیبای هنرمندی ماست
هرکسی نغمه خود خواند و از صحنه رود
صحنه پیوسته بجاست
خرّم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد
مرحوم آیت¬الله حاج سیّد جمال الدّين بربرودی در دوران معاصر و در محدوده دیار ما، شخصیّتی است ماندگار که حیات و مماتش برای خدا بودو خلق خدا، و البته بدون شک فرازهایی از زندگی خصوصی یا اجتماعیش نیز به حسب قاعده بشری، خالی از خطا و اشتباه نبوده است، اما طبیعتاً آنچه که در این مقال بدان پرداخته میشود، وجوه تمایز ایشان با عامّه مردم و برجستگی¬ها و نقاط و نکات پسندیده و نیکویی است که از آن حضرت به جا و به یاد مانده و می¬تواند برای ماندگان امروز و رفته¬گان فردا، درس زندگی و اخلاص و راه و منهاج تعالی و ترقّی و کمال معنوی باشد.
مرحوم آیت¬الله بربرودی انسانی است چند وجهی که بررّسی جهات مختلف وجودیش می¬تواند و می¬بایست تابیدن نوری باشد بر تاریکی¬های تاریخی و زندگی گذشته و حال امثال ما و به همین دلیل است که در کتاب حاضر سعی شده ضمن کنکاش در احوال و خصوصیات فردی و زندگی سیاسی، اجتماعی و علمی ایشان، به ابعاد اعتقادی، اخلاقی و در یک کلام به روش و منش زندگی ایشان نیز پرداخته شود.
توجّه به این نکته نیز خالی از لطف نمیباشدکه مرور زندگی آن مرحوم در ابعاد گوناگون، همانند دوران پرافتخار حیاتش، تلفیق و تجمیعی است از آداب و سنن و تاریخ و جغرافیا و در یک نگاه، مروری است به تاریخ و فرهنگ مردم و منطقه الیگودرز که امروز متاسّفانه در غبار گذر زمان پنهان مانده و دوران اضمحلال و خاموشی خود را سپری می¬نماید. جامعیت شخصّیت و زندگی آن مرحوم را در نوع خود و البتّه در منطقه ما، اگر نگوییم بی¬نظیر بلکه باید آنرا بسیار کم¬نظیر بدانیم، لذا آنچه که در این مکتوب ارائه می¬شود با محوّریت و مرکزیت زندگی و احوال مرحوم آیت¬ الله بربرودی است که خود را در لایه¬های مختلف تاریخ و فرهنگ کهن دیار آل گودرز و کهن فرهنگ ایل غیور بختیاری مستور نموده است. کتاب حاضر مجموعه¬ای است از یادها، خاطرات ، اسناد، مدارک، تصاویر، گزارشات و همه آنچه که در دسترس ما بوده یا با تلاش و کوشش بسیار، قابل حصول گردیده است. این مکتوب نه یک کتاب به معنای مصطلح آن، بلکه یک مجموعهِ تلفیقی است از تاریخ شفاهی ومکتوب دیار ما که ذرّه ذرّه جمع¬آوری شده و در شکل حاضر به علاقه¬مندان و خوانندگان عزیز تقدیم می¬شود. موضوعات و مطالب جمع¬آوری و تدوین و ارائه شده در این کتاب از طرق گوناگون بدست آمده که شرح اجمالی آن برای نشان دادن صعوبت کار ضروری به نظر می رسد:
1-یادها و خاطرات مضبوط در ذهن نویسنده: همانطور که در ادامه کتاب، به صورت مبسوط به آن پرداخته خواهد شد، حقیر و مرحوم والدم، آقا سیّدمحمّدحسن بربرودی تنها اولاد ذکور خانواده بوده و هستیم که اگر آنرا در کنار جایگاه ویژّه خانواده خود در بین مردم شهر و دیار و دوستان و اقوام قرار دهیم، آنگاه بخوبی برای خواننده معلوم و ملموس می¬گرددکه چرا و چگونه اینجانب از دوران کودکی و از زمانی که به خاطر دارم در مجالس و محافل و سفرها و…. حضور یافته و بر خلاف همسالان و دوستان خود، بیشتر از آنکه دوران پرنشاط کودکی و نوجوانی را به بازی و سرگرمی مشغول باشم، ناخواسته در کوران حوادث و اتّفاقات و گفتگوها و نقل قول¬ها و خاطرات و یادها قرار گرفته و البتّه بطور خواسته،آنها را در حدّبضاعتِ ناچیز، در ذهن وفکر کوچک خود دسته¬بندی و ضبط نمودهام، فارغ از آنکه چه روزی و چگونه بکار خواهند آمد؟
2- مصاحبه: پس از فهرست نمودن افراد و اشخاصی که به سبب رابطه سببی یا نسبی یا مرید و مرادی یا شاگرد و استاد و یا هم دوره بودن با دوران حیات مرحوم آیت¬الله بربرودی دارای خاطرات یا اطّلاع از فرازهای زندگی آن مرحوم بودند، با در نظر گرفتن شرایطی مانند سن و سال یا دوری و نزدیکی یا در دسترس بودن آنها، ترتیب ملاقات و مصاحبه حضوری با ایشان داده شد و البتّه بودند موارد و مصادیقی از افراد فوق که دست اجل در همین ایّامِ برنامه ریزی، فرصت انجام کار را از ما گرفت و امکان مصاحبه از دست رفت. بهرحال با گرامی داشت یاد و خاطره همه آنهایی که رفتند و با آرزوی طول عمر با عزّت برای همه آنهایی که در قید حیاتند، جا دارد ضمن مرور اسامی و نوع رابطه ایشان با مرحوم بربرودی (بشرح ذیل) از همه آنها که در این تلاش من را یاری نمودند تقدیر و تشکّر نمایم.
1-آیت اللّه سیّد مهدی ابنّالرّضا از علمای خوانسار و صاحب تالیفات مختلف
2-حجۀالاسلام سید محمد آلطاها قمی ـ ار وعاظ به نام و قدیمی کشور
3-آقای دکتر سید مرتضی اشرفی ـ شاگرد و فامیل
4-آقای سیّد کمال الدّین رضوی – شاگرد و فامیل
5-مرحوم آقای سیّد مجتبی مدنی- فامیل و همراه در مبارزات و دوران حیات
6-آقای سیّد محسن مدنی- فامیل و همراه در مبارزات و دوران حیات
7-قای حاج سید مرتضی مدنی و داماد آیت¬اللّه
8-مرحوم آقای هاشم خان نصیری از اقوام و بستگان
9-آقای امیر خان بسحاق – فامیل و مطلع از تاریخ و حوادث منطقه
10-مرحوم آقای حاج حسین احمدینژاد ـ شاگرد و همکار
11-آقای حسین حمیدی ـ شاگرد و همکار
12-آقای حاج رضا جدیدی – شاگرد و همراه در مبارزات
13-آقای حاج عبداللّه رضایی ـ هم محله و شاگرد
14-آقای مجید رضایی سرلک – از اقوام و بستگان
15-آقای حمید رضایی سرلک ـ از اقوام و بستگان
16-آقای حسین رضایی ـ از همشهریان
3- جمع¬آوری، مداّقه و بازخوانی اسناد و مدارک: اسناد و مدارک مربوط به خاندان آیت¬الله بربرودی را میتوان در پنج سرفصل به شرح زیر دسته¬بندی نمود:
– اسناد مربوط به هویّت و اصالت و نَسَب خانوادگی، مانند شجره¬نامه، عقدنامه، اوراق سجلّی و…
– اسناد مربوط به شخصّیت علمی، مانند گواهی اجتهاد یا استفتائات و…
– اسناد مربوط به خدمات اجتماعی و فرهنگی، مانند مدارک تاسیس حوزه علمیّه، مسجد جامع، بیمارستان و…
– اسناد مربوط به سوابق مبارزاتی، مانند مکاتبات ساواک و..
– اسناد مربوط به جایگاه و اعتبار در منطقه مانند وقف¬نامه¬ها، عقدنامه¬ها، تقسیم¬نامه¬ها و … مهمور به مهر خاندان ایشان.
آنچه که بر اهمّیت این بخش می افزاید، صعوبت شناسایی، دست¬یابی ، نسخه برداری، قرائت و بازخوانی ، بازنویسی ، و بعضاً زیرنویسی آنها میباشد که بدون شک موجب تطویل زمان و سختی کار شد.
4-شناسایی و جمعآوری تصاویر: شاید اغراق نباشد اگر این بخش از کار را جزء سخت ترین و البته جذّاب¬ترین بخشهای کار بدانیم. حدود 2 سال طول کشید تا شناسایی اقوام و آشنایان و دوستانی که گمان می¬رفت صاحب تصاویری از موضوعات قابل ارائه دراین کتاب هستند به اتمام برسد و تازه آن زمان، شروع کار بود که با بهره¬گیری از فناّوری¬های نوینِ روز مانند اسکنر و رایانه و با صبر و حوصله و عمدتاً ایجاد مزاحمت برای دارندگان تصاویر، حضوراً خدمت تک تک عزیزان فوق رسیده و نسبت به کپی¬برداری از تصاویر و عکسهای به جا مانده اقدام نمایم. بدیهی بود که بسیاری از عکس ها به علت قدمت و طول عمر بالا دارای کیفیّت مناسب نباشند، لذا مرحله دوّم کار، بازنگری و رُتوش عکس¬ها و مرحله سوّم، شناسایی و زیرنویس کردن محل برداشت عکس و حاضران در آن قرار گرفت.
5- جمع¬بندی، دسته¬بندی، تقریر و یکپارچه¬سازی: نهایتاً با انجام همزمان بخش¬هایی از بندهای فوق، امکان شروع کار نهایی در فروردین ماه 1395 ه .ش بحول و قوّه الهی فراهم شد. کاری سخت و دشوار از جهات گوناگون. هم پراکندگی موضوعات و هم حسّاسیت¬ها و هم حقوق و ظرافت¬هایی که می¬بایست در یک اثر مکتوب مورد توجّه قرار گیرد. علی¬رغم سخت¬انگاری کار، با تشویق و همراهی همسر مهربان، صبور و البتّه فهیم و علاقه¬مندم، سرکار خانم دکترپریسا نصیری بسحاق و با ترغیب و همدلی فرزندان دلبندم، سرکاران بی بی فاطمه سادات و بی بی زهرا سادات و آقا سید محمدحسن بربرودی و با توکّل بر ذات اقدس احدیّت و خضوع به درگاه ائمّه اطهار که خود صاحبان نسبام می باشند و با اذن حضرت ولّی عصر (عج) که اثر حاضر را تعظیم و تکریم یکی از عالمان منتظر حضرتش میدانستم و نهایتاً با تمسّک به ارواح طیّبه همه اجداد و اسلاف پاکم که خود را با افتخار، ذریّه آنها دانسته و به واسطه آن، سجده شکر بجای می¬آورم، کار خود را آغاز و بحمدالله و المنّه به پایان رسانده و آنرا خالصانه به همه دوستداران خاندان عصمت و طهارت و به همه علاقه¬مندان سادات جلیل¬القدر رضوی و بلاخص به همه مریدان و محبّان مرحوم آیت¬الله حاج سیّد جمال¬الدّين رضوی بربرودی الیگودرزیتقدیم مینمایم.
….ماه 1398 ه .ش
تهران- قلهک- سیّد شمس الدّين (حسام الدّين) بربرودی
نظرات